Tìm hiểu cách sử dụng ISO tự động trong nhiếp ảnh

ISO là một yếu tố quan trọng trong nhiếp ảnh, ảnh hưởng đến chất lượng và hiệu suất của bức ảnh. Tuy nhiên, đối với nhiều người, việc điều chỉnh ISO có thể gây ra sự bối rối. Đó là lý do tại sao chúng ta cần nói đến ISO tự động - tính năng thông minh trên máy ảnh giúp bạn tối ưu hóa ISO mà không cần phải lo lắng về cài đặt thủ công. Hãy cùng khám phá cách sử dụng ISO tự động hiệu quả trong bài viết sau đây.

1. ISO tự động (Auto ISO) là gì?

ISO tự động là một tính năng cho phép máy ảnh tự động điều chỉnh giá trị ISO để đảm bảo rằng bạn có đủ ánh sáng để chụp ảnh trong các điều kiện ánh sáng khác nhau. ISO là một thang đo độ nhạy sáng của cảm biến ảnh trong máy ảnh, và việc điều chỉnh giá trị ISO có thể ảnh hưởng đến cách ảnh được chụp.

Thay vì phải điều chỉnh ISO theo cách thủ công cho mỗi bức ảnh, ISO tự động sẽ thực hiện công việc đó (Nguồn ảnh: dpreview)

Khi bạn đặt máy ảnh ở chế độ ISO tự động, máy ảnh sẽ tự động điều chỉnh giá trị ISO dựa trên các yếu tố sau:

• Ánh sáng môi trường: Máy ảnh sẽ cảm nhận mức ánh sáng hiện có trong tình huống chụp để quyết định xem cần tăng giảm độ nhạy sáng bằng cách điều chỉnh giá trị ISO.

• Tốc độ màn trập (shutter speed): Máy ảnh sẽ cố gắng duy trì tốc độ màn trập ở một mức đủ nhanh để tránh hiện tượng mờ do chuyển động của chủ thể hoặc máy ảnh. Nếu ánh sáng yếu, máy ảnh sẽ tăng giá trị ISO để có đủ ánh sáng để duy trì tốc độ màn trập thích hợp.

• Ưu tiên khẩu độ (aperture priority): Nếu bạn đặt ưu tiên khẩu độ, máy ảnh sẽ tự động điều chỉnh giá trị ISO để phối hợp với khẩu độ bạn đã chọn, nhằm đảm bảo ánh sáng cân đối.

• Chế độ chụp: Tùy thuộc vào chế độ chụp bạn đã chọn (như chế độ chụp tự động, chụp theo chủ thể, chụp thể thao, chụp chân dung, v.v.), máy ảnh có thể điều chỉnh giá trị ISO sao cho phù hợp với mục đích chụp ảnh của bạn.

Cài đặt ISO tự động thì máy ảnh sẽ tự động chọn ISO phù hợp nhất với độ phơi sáng của từng bức ảnh bạn chụp.(Nguồn ảnh: bwillcreative)

2. Cách thiết lập ISO tự động hiệu quả

Sau đây là hướng dẫn cách thiết lập ISO tự động một cách hiệu quả trên máy ảnh mà bạn có thể tham khảo:

Xác định ISO tối đa

Việc xác định ISO tối đa là bước quan trọng khi thiết lập ISO tự động trên máy ảnh. ISO tối đa đại diện cho mức độ cao nhất mà bạn sẵn sàng chấp nhận cho ISO khi máy ảnh tự động điều chỉnh độ nhạy ánh sáng. Tuy nhiên, đây là quyết định cần suy nghĩ cân nhắc, vì ISO cao hơn không phải lúc nào cũng là giải pháp tốt.

Dưới đây là hướng dẫn cụ thể về cách xác định ISO tối đa trên máy ảnh của bạn:

• Truy cập menu cấu hình ISO: Bạn cần vào menu cài đặt trên máy ảnh của mình. 

• Tìm cài đặt ISO tự động: Trong menu cài đặt, bạn sẽ tìm đến phần cấu hình ISO hoặc các cài đặt liên quan đến ISO. 

• Đặt giới hạn cao nhất cho ISO tự động: Trong cài đặt này, bạn sẽ có thể thiết lập giá trị ISO tối đa mà máy ảnh có thể tự động sử dụng. Quyết định này phụ thuộc vào sở thích cá nhân của bạn và tùy thuộc vào mức độ nhiễu và giảm chất lượng hình ảnh mà bạn có thể chấp nhận.

• Áp dụng cài đặt: Sau khi bạn đã đặt giới hạn cao nhất cho ISO tự động theo ý muốn, hãy lưu cài đặt và áp dụng chúng. Thông thường, bạn sẽ cần xác nhận việc lưu cài đặt trước khi thoát khỏi menu cấu hình.

Xác định ISO tối đa (Nguồn ảnh: photofocus)

Xác định ISO tối thiểu

Bước tiếp theo trong quá trình thiết lập ISO tự động là xác định ISO tối thiểu, mức độ thấp nhất mà bạn sẽ cho phép máy ảnh tự động điều chỉnh độ nhạy ánh sáng.  Để xác định ISO tối thiểu trên máy ảnh của bạn, hãy thực hiện các bước sau:

• Truy cập menu cài đặt: Bắt đầu bằng việc vào menu cài đặt trên máy ảnh của bạn. 

• Tìm tùy chọn ISO tự động: Trong menu cài đặt, bạn sẽ cần tìm tùy chọn liên quan đến ISO tự động hoặc Auto ISO.

• Xác định ISO tối thiểu: Khi bạn đã truy cập tùy chọn ISO tự động, bạn sẽ có cơ hội đặt giá trị ISO tối thiểu. Để đảm bảo chất lượng hình ảnh tốt nhất trong điều kiện ánh sáng tốt, bạn có thể chọn giá trị ISO tối thiểu là ISO gốc thấp nhất có sẵn trên máy ảnh.

• Lưu và áp dụng cài đặt: Sau khi bạn đã xác định ISO tối thiểu theo sở thích của mình, hãy lưu cài đặt và áp dụng chúng. Nhớ xác nhận việc lưu cài đặt trước khi thoát khỏi menu cấu hình.

Xác định ISO tối thiểu  (Nguồn: digital-photography-school)

Đặt tốc độ màn trập tối thiểu

Cuối cùng, bạn cần thiết lập tốc độ màn trập tối thiểu mà bạn muốn máy ảnh duy trì. Ví dụ, trong tình huống chụp động vật hoang dã, bạn có thể cần tốc độ màn trập nhanh hơn để không bỏ lỡ chuyển động. Ngược lại, khi chụp các đối tượng chuyển động chậm, bạn có thể chọn tốc độ màn trập thấp hơn. Từ đó giúp bạn có thể kiểm soát độ sâu trường ảnh và khắc phục hiện tượng nhòe chuyển động.

Khi chụp chủ thể đòi hỏi tốc độ màn trập nhanh, đặt tốc độ cửa trập tối thiểu là 1/1000 giây là lựa chọn thông minh. Sử dụng ISO tự động sẽ điều chỉnh ánh sáng khi cần thiết. Khi ánh sáng giảm, ISO tăng để duy trì tốc độ cửa trập, giúp bảo vệ chất lượng ảnh. (Nguồn ảnh: photofocus)

Ngoài ra, nếu máy ảnh của bạn có tính năng tự động đặt tốc độ màn trập tối thiểu dựa trên tiêu cự của ống kính, hãy xem xét nếu tính năng này phù hợp với bạn. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng điều này có thể không áp dụng cho các ống kính có tính năng ổn định hình ảnh. Do đó, việc đặt tốc độ cửa trập tối thiểu bằng tay có thể cung cấp kiểm soát tốt hơn đối với tình huống chụp cụ thể của bạn.

Cài đặt tốc độ màn trập tối thiểu (Nguồn ảnh: bwillcreative)

3. Khi nào nên sử dụng ISO tự động?

Sử dụng ISO tự động có thể hữu ích trong nhiều tình huống khác nhau, tùy thuộc vào điều kiện chụp và mục tiêu sáng tạo của bạn. Dưới đây là một số tình huống mà sử dụng ISO tự động có thể là lựa chọn tốt:

• Biến đổi về ánh sáng: Khi bạn chụp trong môi trường có biến đổi về ánh sáng, như khi bạn di chuyển qua các vùng có ánh sáng khác nhau, ISO tự động giúp máy ảnh tự động điều chỉnh độ nhạy để duy trì độ sáng thích hợp cho từng tình huống.

• Chụp đối tượng động: Khi bạn chụp các đối tượng đang di chuyển, ví dụ như động vật hoang dã, người chơi thể thao hoặc các sự kiện động, ISO tự động giúp duy trì tốc độ màn trập đủ nhanh để "đóng băng" hành động mà không gây nhòe, mà không cần bạn phải điều chỉnh ISO thủ công liên tục.

• Chụp trong điều kiện ánh sáng thay đổi nhanh: Khi bạn chụp trong môi trường có sự thay đổi nhanh về ánh sáng, chẳng hạn như trong các sự kiện ngoài trời như đám cưới hoặc các buổi biểu diễn, ISO tự động giúp bạn duy trì độ sáng phù hợp mà không cần phải điều chỉnh cài đặt ISO liên tục.

Sự đa dạng về ánh sáng: Ví dụ như khi bạn chụp trong một cảnh với ánh sáng mặt trời và bóng râm đồng thời, ISO tự động giúp duy trì cân bằng độ sáng và đảm bảo rằng cả hai phần của ảnh đều được chiếu sáng thích hợp.

Chụp những vũ công ba lê này dưới ánh đèn sân khấu thay đổi thường xuyên mà không có đèn flash là một thử thách. ISO tự động giúp ích rất nhiều (Nguồn ảnh: digital-photography-school)

Động vật sẽ không đứng yên trong khi bạn cài đặt đúng ISO để chụp. Việc sử dụng ISO tự động giúp bạn bớt phải làm thao tác đó trước khi chụp ảnh. (Nguồn ảnh: bwillcreative)

4. Trường hợp hạn chế sử dụng ISO tự động

Dưới đây là những trường hợp mà bạn nên hạn chế việc sử dụng ISO tự động trong chế độ chụp ảnh của mình:

• Bạn cần kiểm soát chất lượng hình ảnh: Trong những tình huống cần đảm bảo chất lượng hình ảnh tốt nhất, như chụp chân dung hoặc các tác phẩm nghệ thuật, sử dụng ISO tự động có thể dẫn đến tăng độ nhiễu. Trong trường hợp này, nên cài đặt ISO theo cách thủ công để kiểm soát tốt hơn chất lượng ảnh.

• Chụp ảnh tĩnh và kiểm soát ánh sáng: Khi bạn có thể kiểm soát môi trường ánh sáng, ví dụ như chụp trong studio hoặc sử dụng đèn flash, việc sử dụng ISO tự động thường không cần thiết. Trong các tình huống này, bạn có thể cài đặt ISO thủ công để đảm bảo sự ổn định và kiểm soát ánh sáng.

• Cần điều chỉnh bù phơi sáng: Nếu ISO tự động không cho phép bạn điều chỉnh bù phơi sáng, điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát ánh sáng nền hoặc điều kiện ánh sáng đặc biệt. Trong những tình huống này, nên sử dụng cài đặt ISO thủ công để có kiểm soát hoàn toàn.

• Chụp từ chân máy và không cần tốc độ màn trập cao: Khi bạn chụp từ chân máy và không cần đạt được tốc độ màn trập cao để đóng băng hành động, bạn có thể cài đặt ISO thủ công ở mức gốc thấp nhất để đảm bảo chất lượng ảnh tốt nhất.

Ví dụ: với chụp ảnh phong cảnh, kiến ​​trúc hoặc ban đêm, bạn có thời gian để thiết lập, sử dụng chân máy và lập bố cục ảnh của mình mà không cần phải sử dụng ISO tự động. (Nguồn: bwillcreative)

Tạm kết

Tóm lại, sử dụng ISO tự động là một công cụ mạnh mẽ giúp bạn nắm bắt những khoảnh khắc động, trong các điều kiện ánh sáng thay đổi nhanh. Bằng cách thông thạo việc sử dụng ISO tự động và hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng hình ảnh. Bạn sẽ có khả năng tạo ra những bức ảnh sắc nét, rõ ràng và ấn tượng ngay cả trong các tình huống ánh sáng khó khăn.