Làm sao để bảo vệ máy ảnh và ống kính trong thời tiết nồm ẩm?

Thời tiết nồm ẩm đặc trưng ở Việt Nam hiện nay có thể sẽ gây hư hại nghiêm trọng cho bộ thiết bị nhiếp ảnh của bạn. Cùng Kyma khám phá bí quyết bảo vệ máy ảnh và ống kính trong thời tiết nồm ẩm với hướng dẫn cụ thể dưới đây!

Độ ẩm không khí cao tạo môi trường lý tưởng cho các bào tử nấm phát triển và lây lan bên dưới lớp phủ thấu kính máy ảnh, làm hỏng chúng vĩnh viễn.

1. Hiện tượng nồm ẩm là gì?

Nồm ẩm được biết đến như một hiện tượng không khí có độ ẩm hoặc hơi nước cao. Loại thời tiết này được đặc trưng với độ ẩm tương đối cao, là thước đo lượng hơi nước trong không khí so với lượng hơi nước tối đa mà không khí có thể giữ ở một nhiệt độ cụ thể.

Khi độ ẩm tương đối cao, bạn có thể cảm thấy oi bức, nhớp nháp và khó chịu vì độ ẩm cao trong không khí khiến mồ hôi khó bay hơi khỏi da hơn, khiến bạn cảm thấy nóng và ẩm.

Thời tiết ẩm ướt phổ biến ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới và trong những tháng mùa hè ở nhiều nơi khác trên thế giới. Đặc biệt là ở miền Bắc Việt Nam giai đoạn chuyển giao kết thúc mùa lạnh.

Tại khoảng thời gian này, nếu không nắm rõ những phương pháp bảo quản hợp lý, những thiết bị công nghệ điện tử như máy ảnh hoặc ống kính rất dễ xảy ra hư hại.

2. Độ ẩm CAO ảnh hưởng đến máy ảnh và ống kính như thế nào?

Độ ẩm cao và thiết bị mỏng manh thường không kết hợp tốt với nhau. Dưới đây là một vài lý do cụ thể tại sao bạn nên tránh cất giữ thiết bị máy ảnh của mình trong điều kiện có độ ẩm cao.

• Ăn mòn: Độ ẩm có thể gây ăn mòn các bộ phận kim loại của máy ảnh và ống kính, chẳng hạn như các điểm tiếp xúc, vít và ngàm ống kính. Điều này có thể dẫn đến các sự cố về điện, nút bị kẹt hoặc ống kính bị kẹt.

• Nấm mốc phát triển: Khi bụi và hơi ẩm xâm nhập vào thấu kính, chúng sẽ tạo ra môi trường lý tưởng cho các bào tử nấm do bụi mang theo nảy mầm và phát triển. Sau đó, nấm lan rộng khắp và giữa các thành phần thấu kính. Nó ăn mòn chất kết dính giữa các thấu kính ghép, khiến chúng bị tách rời và không thể trở về như cũ được nữa.

• Ngưng tụ: Khi máy ảnh hoặc ống kính chuyển từ môi trường mát mẻ sang môi trường ấm áp và ẩm ướt, hơi nước có thể hình thành trên bề mặt, có khả năng làm hỏng các thành phần quang học mỏng manh.

Hiện tượng mờ ống kính do độ ẩm cao cũng là những thiệt hại khiến nhiều nhiếp ảnh gia đau đầu. (Nguồn ảnh: nightskypix)

• Mờ ống kính: Độ ẩm trong không khí có thể khiến ống kính máy ảnh bị mờ (hiện tượng fogging), gây khó khăn cho việc chụp ảnh rõ nét.

• Sự cố cơ điện: Độ ẩm có thể gây ra sự cố với các bộ phận điện và cơ khí của máy ảnh và ống kính, chẳng hạn như mô-tơ lấy nét tự động hoặc điều khiển độ mở ống kính.

• Suy giảm quang học: Độ ẩm cũng có thể khiến các thành phần thấu kính bên trong dịch chuyển hoặc bị lệch, ảnh hưởng đến chất lượng hình ảnh và có khả năng làm hỏng thấu kính.

3. Độ ẩm THẤP ảnh hướng đến máy ảnh và ống kính như thế nào?

Nếu độ ẩm cao là không tốt, thì độ ẩm quá thấp cũng không phải là một lựa chọn tối ưu. Mức RH cực thấp cực kì không tốt cho thiết bị của bạn.

Tất cả các ống kính và thân máy ảnh đều có nhiều bộ phận chuyển động – bánh răng, bộ phận trượt và bộ phận lăn. Tất cả chúng đều được bôi trơn bằng dầu máy nhẹ đặc biệt. Duy trì 30% RH hoặc thấp hơn có thể làm khô dầu bôi trơn máy ảnh của bạn nhanh hơn bình thường. Điều này sẽ làm cho các bộ phận này bị hao mòn sớm hơn và phải sửa chữa thường xuyên.

Độ ẩm tương đối thấp cũng ảnh hưởng đến các bộ phận cao su trên máy ảnh và ống kính. Cao su bị ảnh hưởng bởi độ ẩm thấp và có thể bắt đầu nứt nếu không được sử dụng thường xuyên. Điều này được gọi là Thối khô ở Cao su.

4. Mức ẩm hợp lý để bảo quản thiết bị nhiếp ảnh

Độ ẩm tương đối (RH) lý tưởng cho thiết bị nhiếp ảnh của bạn là 40% đến 50%. Không lưu trữ thiết bị máy ảnh của bạn ở mức 60% hoặc cao hơn trong hơn 3 ngày. Đồng thời, bảo quản chúng ở độ ẩm 30% hoặc thấp hơn có khả năng gây ra các vấn đề cơ học.

Tất cả các thiết bị đều có phạm vi độ ẩm bảo quản lý tưởng. Để tính RH lưu trữ tối ưu này cho máy ảnh của mình, bạn hãy xem phạm vi độ ẩm hoạt động tối ưu của nó trong hướng dẫn vận hành, sau đó giảm một nửa con số đó. Đây là quy tắc bất thành văn.

Thiết bị nhiếp ảnh cần một điều kiện môi trường có độ ẩm ổn định để duy trì tình trạng tốt nhất. (Nguồn ảnh: Martin Bailey)

Tuy nhiên, nếu sách hướng dẫn vận hành có khuyến nghị về độ ẩm bảo quản, hãy sử dụng độ ẩm đó để thay thế.

Vậy làm thế nào để ta có thể đặt độ ẩm theo ý mình để bảo quản các thiết bị mà không để bị phụ thuộc vào thời tiết?

5. Các giải pháp kiểm soát độ ẩm

Tủ chống ẩm - Lựa chọn tốt nhất

Tủ chống ẩm là giải pháp hàng đầu cho máy ảnh và ống kính, đây là loại tủ bảo quản được thiết kế để duy trì độ ẩm tương đối ổn định bên trong. Với công cụ tủ chống ẩm, bạn sẽ nhận được:

• Độ ẩm được kiểm soát: Tủ chống ẩm được trang bị hệ thống kiểm soát độ ẩm giúp duy trì độ ẩm tương đối thấp bên trong tủ, thường là từ 40-60%. Tất cả những gì bạn phải làm là đặt độ ẩm mong muốn thành 45%RH và nó sẽ lo phần còn lại.

• Thiết kế kín khí: Tủ chống ẩm được thiết kế kín khí. Chúng thường được điều khiển bằng điện tử và trông giống như những chiếc tủ lạnh mặt kính mini có gắn camera.

• Chống bụi: Tủ chống ẩm cũng giúp loại bỏ bụi và các mảnh vụn khác, những thứ có thể làm trầy xước bề mặt của máy ảnh và ống kính, đồng thời làm giảm chất lượng hình ảnh.

• Phù hợp với túi tiền: Tủ chống ẩm thường đi kèm với giá đỡ có thể điều chỉnh, giúp bạn sắp xếp và cất giữ máy ảnh cũng như ống kính một cách gọn gàng và an toàn. Nó cũng được chiếu sáng tốt, sang trọng nhưng giá thành không quá cao. Phù hợp để bảo quản các thiết bị đắt tiền của bạn.

Tủ chống ẩm trên thị trường có rất nhiều mẫu mã hiện đại và kích cỡ đa dạng cho bộ sưu tập nhiếp ảnh của người đam mê. (Nguồn ảnh: Nightskypix)

Tủ chống ẩm cho máy ảnh có thể là một cách hiệu quả để bảo vệ thiết bị của bạn khỏi thời tiết nồm và các hư hỏng khác liên quan đến độ ẩm. Hiểu rõ cách lựa chọn tủ chống ẩm sao cho hợp lý sẽ giúp đảm bảo rằng máy ảnh và ống kính của bạn luôn ở tình trạng tốt nhất trong nhiều năm tới.

Gel Silica - Giá thành rẻ

Gói gel silica là những gói nhỏ chứa silica gel, một loại vật liệu thấm hút có thể hút ẩm và bảo vệ máy ảnh cũng như ống kính khỏi bị ẩm. Silica gel hoạt động bằng cách hút và giữ các phân tử độ ẩm. Các tinh thể Silica gel này có màu cam hoặc xanh lam khi chúng hấp thụ hoàn toàn. Chúng sẽ chuyển sang màu xanh lá cây hoặc hồng khi chúng bão hòa hoàn toàn độ ẩm và không thể hấp thụ thêm nước nữa.

Những ưu điểm khiến silica gel cũng có thể là một giải pháp hợp lý để bảo vệ máy ảnh và ống kính khỏi thời tiết nồm ẩm:

• Hấp thụ độ ẩm: Các gói gel silica hấp thụ độ ẩm từ không khí, ngăn ngừa độ ẩm tích tụ trong túi máy ảnh và hộp đựng. Điều này giúp giữ cho thiết bị khô ráo và không bị hư hại do độ ẩm.

• Có thể tái sử dụng: Các gói gel silica có thể được kích hoạt lại khi chúng bão hòa độ ẩm, khiến chúng trở thành một giải pháp tiết kiệm chi phí để lưu trữ lâu dài.

• Thuận tiện: Các gói gel silica nhỏ, nhẹ và dễ sử dụng, thuận tiện sử dụng ngay cả khi bạn đang di chuyển.

• Không độc hại: Silica gel không độc hại, làm cho nó trở thành một giải pháp an toàn và thân thiện với môi trường để bảo vệ máy ảnh và ống kính khỏi độ ẩm.

Giải pháp phù hợp nếu bạn muốn tiết kiệm tối đa ngân sách hoặc không sở hữu một bộ thiết bị đồ sộ. (Nguồn ảnh: Alik Griffin)

Nhưng nhược điểm đó là bạn sẽ cần 1 lượng lớn gel nếu thiết bị nhiều. Và phải có không gian lưu trữ và dụng cụ tái chế để tái sử dụng chúng trong những lần tới. Được biết gel silica có thể tái chế 800 lần.

Máy hút ẩm và điều hòa không khí - Đắt và không tối ưu

Máy khử ẩm toàn phòng sử dụng các phương tiện cơ học để giảm độ ẩm tương đối của không khí. Bạn có thể đã thấy một số máy hút ẩm trên các trang web mua sắm được quảng cáo thường xuyên trong mùa nồm ẩm bắt đầu. Tuy nhiên, bạn nên nhớ rằng máy hút ẩm nhỏ hoặc công suất thấp rất có thể sẽ không giúp bạn đạt được kết quả mà bạn đang tìm kiếm.

Điều hòa không khí rất hữu ích nếu bạn sống ở vùng vừa nóng vừa ẩm. Bạn cũng sẽ được hưởng lợi từ không khí mát mẻ, nhưng tất nhiên, chạy nó mọi lúc có thể không thiết thực hoặc tốt cho sức khỏe.

Điều hòa không khí của bạn sẽ giảm độ ẩm xung quanh xuống mức an toàn cho thiết bị máy ảnh của bạn. Điều này là do máy điều hòa không khí làm giảm khả năng giữ độ ẩm của không khí trong đó, khi chúng làm lạnh không khí.

Cho dù bạn chọn giải pháp nào, bạn nên có một máy đo độ ẩm để theo dõi chất lượng không khí xung quanh thiết bị máy ảnh của mình.

Tạm kết:

Trời nồm có thể là mối đe dọa lớn đối với thiết bị chụp ảnh của bạn, nhưng với các biện pháp bảo vệ phù hợp, bạn có thể giữ máy ảnh và ống kính của mình an toàn và được bảo vệ ngay cả trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhất. Cho dù bạn đang sử dụng tủ chống ẩm, máy hút ẩm hay gói silica gel, việc dành thời gian chăm sóc thiết bị của mình sẽ giúp bạn chụp ảnh hiệu quả nhất và đảm bảo rằng thiết bị của bạn luôn ở tình trạng tốt nhất trong nhiều năm tới. 

Nếu bạn không sử dụng máy ảnh thường xuyên, hãy đảm bảo rằng máy ảnh được bảo quản ở khu vực thông thoáng với độ ẩm xung quanh nằm trong khoảng 40%-50% RH . Ngoài ra, hãy nhớ lau sạch và sấy khô nhẹ bằng máy sấy tóc trước khi cất đi.