Đèn flash và kiểm soát ánh sáng trong nhiếp ảnh

Trong nhiếp ảnh, ánh sáng là yếu tố cốt lõi, là "nguyên liệu chính" để tạo ra bức ảnh. Ngoài ánh sáng tự nhiên thì dùng đèn flash như là ánh sáng nhân tạo sẽ chủ động hơn trong việc kiểm soát cường độ, hướng và góc chiếu sáng. Làm chủ đèn flash và kiểm soát ánh sáng trong nhiếp ảnh là việc cần thiết với một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp.

1. Các dòng đèn flash phổ biến

Đèn flash được chia ra 3 dòng đèn chính được nhiều người sử dụng là đèn flash speedlight, đèn flash monolight và đèn flash nguồn rời.

Đèn flash speedlight

Đèn flash speedlight hay còn được gọi là đèn flash di động. Đây là dòng đèn có kích thước nhỏ gọn, có công suất ánh sáng tốt và được nhiều người dùng. Đèn flash speedlight hỗ trợ chế độ đo sáng qua ống kính (Through the lens). Tính năng này cho phép tự động điều chỉnh cường độ sáng sáng dựa trên thông tin đo sáng từ máy ảnh. Nhờ vậy ta có thể dễ dàng điều chỉnh ánh sáng phù hợp trong quá trình chụp.

Nhược điểm lớn nhất trên loại đèn này là nguồn sáng khó điều khiển. Điều này gây ra vấn đề không đồng nhất về màu sắc và cường độ ánh sáng khi chụp ảnh. Ngoài ra, Đèn speedlight cần thời gian để tái sử dụng và chuẩn bị trước khi có thể phát sáng lại. Thời gian này lâu sẽ dẫn đến hạn chế trong việc chụp ảnh liên tục hoặc trong những tình huống yêu cầu tốc độ chụp cao.

Ngoại hình đèn flash speedlight. (Nguồn ảnh: Canon)

Đèn flash Monolight

Đây là loại đèn có công suất và chất lượng tốt hơn hẳn so với đèn flash light. Đèn flash monolight hay còn được gọi là đèn flash studio, đèn cung cấp nhiều ưu điểm quan trọng trong nhiếp ảnh. Đèn thường có công suất rất cao cho ra ánh sáng mạnh, đồng nhất và sử dụng được nhiều ánh sáng khác nhau.

Có thể thấy rằng dòng đèn monolight mang hiệu năng tốt, cho tính linh hoạt trong kỹ thuật chụp ảnh cao. Điểm này cho nhiếp ảnh gia sáng tạo và hiệu chỉnh ánh sáng một cách linh hoạt để tạo các kỹ thuật chụp ảnh đa dạng và độc đáo.

Tuy nhiên đèn này có kích thước khá cồng kềnh, làm cho việc di chuyển và vận chuyển đèn trở nên không tiện lợi, đặc biệt khi bạn cần thay đổi vị trí chụp ảnh thường xuyên. Ngoài ra, giá thành cao cũng làm cho chúng trở thành một khoản đầu tư lớn đối với những người mới bắt đầu hoặc người chụp ảnh không chuyên.

Đèn flash monolight thường có kích thước lớn hơn so với đèn flash speedlight, với đường kính lớn và chiều cao khá cao. Kích thước này cho phép nó chứa một số linh kiện và tính năng mạnh mẽ hơn. (Nguồn ảnh: Neewer)

Đèn flash nguồn rời

Đèn flash nguồn rời là loại đèn flash cổ điển nhất trong cả 3 loại, dòng đèn này được tách rời phần pin và phần đầu. Ngay ở chính cái tên "nguồn rời" đã chỉ ra loại đèn này hơi cồng kềnh nên tính cơ động không cao. Đèn flash nguồn rời cũng có giá thành rất cao do được tích hợp nhiều công nghệ và hiệu suất cao. Bên cạnh đó loại đèn flash này có nhiều chức năng và thiết lập phức tạp gây khó khăn cho những người mới bắt đầu.

Một số đèn flash nguồn rời có quai đeo hoặc giá đỡ để người dùng dễ dàng mang theo hoặc gắn đèn lên chân đèn. Điều này giúp tăng tính di động và linh hoạt trong việc sử dụng đèn flash nguồn rời.

Tuy tồn tại nhiều nhược điểm nhưng đèn flash nguồn rời vẫn là công cụ quan trọng và hữu ích trong nhiếp ảnh chuyên nghiệp. Loại đèn này thường được dùng trong các tình huống đòi hỏi ánh sáng mạnh, linh hoạt và điều khiển cao, thích hợp dùng trong các studio phim trường lớn. Một khi bạn đã quen thuộc thì nó sẽ trở thành trợ thủ đắc lực cho bạn.

2. Vì sao cần dùng đèn flash?

Khai phá tiềm năng nghệ thuật

Mặc dù việc khởi đầu học cách kiểm soát ánh sáng nhân tạo từ đèn flash có thể đầy thách thức, nhưng nỗ lực và sự kiên nhẫn sẽ đưa bạn đến những thành quả đáng kinh ngạc. Khi làm chủ được nó bạn sẽ tìm thấy niềm vui với khả năng tạo ra những tác phẩm nhiếp ảnh tuyệt vời đúng theo ý muốn của mình.

Sử dụng đèn flash trong nhiếp ảnh mở ra nhiều khả năng sáng tạo và khai phá nghệ thuật. Nó giúp tạo ra các hiệu ứng ánh sáng đặc biệt, kiểm soát ánh sáng, tạo điểm nhấn và chụp ảnh trong điều kiện ánh sáng khó khăn. Kiểm soát đèn flash một cách sáng tạo và khéo léo, nhiếp ảnh gia có thể tạo ra những bức ảnh độc đáo và ấn tượng, mang tính nghệ thuật cao.

Mang lại cảm xúc cho bức ảnh

Bằng cách kiểm soát tốt ánh sáng ta có thể mang tạo được cảm xúc cho bức ảnh từ đèn flash. Ánh sáng từ đèn flash có thể làm nổi bật chủ thể, tạo ra ánh sáng mềm hoặc cứng và tạo nhiều hiệu ứng độc đáo. Sử dụng đèn flash khéo léo có thể tạo ra không gian, chiều sầu hay cả cảm giác mờ ảo và bí ẩn. Điều này sẽ làm tăng sự sáng tạo và truyền đạt cảm xúc sâu sắc trong bức ảnh, biến nó trở nên sống động và gợi cho người xem cảm nhận đặc biệt.

Đặt hướng ánh sáng từ đèn flash khác nhau sẽ cho những biểu cảm gương mặt khác nhau.

Tạo ánh sáng tự nhiên từ đèn flash

Ngoài việc tạo ánh sáng trong môi trường thiếu sáng thì đèn flash còn giúp hòa trộn ánh sáng tự nhiên. Để tạo sự hòa trộn ánh sáng tự nhiên với đèn flash, bạn cần điều chỉnh cài đặt máy ảnh để bắt ánh sáng từ môi trường. Tiếp theo, sắp xếp vị trí đèn flash và điều chỉnh công suất xuống mức thấp nhất. Bạn có thể chụp ảnh và dần tăng công suất đèn flash cho đến khi ánh sáng từ đèn hòa quyện hoàn hảo với ánh sáng tự nhiên.

Trong nhiếp ảnh, kỹ thuật fill flash được dùng để lấp đầy bóng tối bằng đèn flash (Nguồn ảnh: Photographylife)

3. Ứng dụng ánh sáng từ đèn flash

Nhiếp ảnh chân dung

Công dụng chính của đèn flash là dùng trong môi trường ánh sáng yếu. Nó tạo ra sự cân bằng giữa chi tiết trong khu vực chiếu sáng và phông nền tối.

Trong chụp chân dung đèn flash được dùng để bổ sung ánh sáng vào khuôn mặt, làm rõ và tạo điểm nhấn cho người mẫu. Bằng cách sử dụng kỹ thuật strobe hoặc điều chỉnh công suất. Bạn có thể tạo ra ánh sáng nghệ thuật và tạo điểm nhấn độc đáo trên chủ thể. Điều này giúp tạo ra không gian và tính sáng tạo trong bức ảnh chân dung.

Nó còn giúp loại bỏ những bóng đen và tạo ánh sáng mềm, phẳng hơn trên khuôn mặt.

Chụp ảnh sản phẩm

Khi chụp ảnh sản phẩm, đèn flash đem lại ánh sáng mạnh và cân đối. Nó làm nổi bật những chi tiết và tạo độ sắc nét hơn trên sản phẩm. Ngoài ra, dùng đèn flash giúp giảm bớt bóng đen và tạo ra ánh sáng đồng đều trên bề mặt sản phẩm.

Với việc sử dụng đèn flash, người chụp có thể kiểm soát và điều chỉnh ánh sáng để tạo ra các bức ảnh sản phẩm chất lượng cao, thu hút sự chú ý và tăng tính thương mại của sản phẩm.

Chụp ảnh thể thao

Đối với thể thao như bóng đá hay chạy nước rút, đèn flash hỗ trợ ánh sáng nhiều để tăng tốc độ màn trập. Tốc độ màn trập cao dễ dàng đóng băng hình ảnh, làm cho các tình huống chuyển động trở nên rõ ràng và sắc nét.

Ngoài ra, sử dụng đèn flash còn cho phép sử dụng tốc độ màn trập chậm nhằm tạo hiệu ứng chuyển động đặc biệt. Chủ thể trong hình được giữ lại nhưng vẫn duy trì chuyển động nền. Kỹ thuật này được gọi là slow sync flash (đồng bộ chậm đèn flash). (Nguồn ảnh: dreamstime)

Chụp ảnh nghệ thuật

Ngoài những công dụng thường thấy, đèn flash được sử dụng để tạo ra nhiều hiệu ứng ánh sáng đặc biệt. Ánh sáng chớp (strobe), ánh sáng chìm (rim light), ánh sáng mềm (soft light), để tạo điểm nhấn và tạo không gian trong ảnh nghệ thuật.

Sử dụng đèn flash một cách sáng tạo và khéo léo sẽ giúp tạo ra những bức ảnh độc đáo và ấn tượng

Tóm lại, đèn flash đóng vai trò quan trọng trong nhiếp ảnh, mang đến sự linh hoạt và kiểm soát ánh sáng, tạo ra những bức ảnh sáng tạo và độc đáo. Nó là một công cụ mạnh mẽ để nâng cao chất lượng và khả năng sáng tạo của các nhiếp ảnh gia. Bạn sẽ như một ảo thuật gia toàn năng nếu kiểm soát thành thạo đèn flash.