Motion Blur là gì? Cách chụp motion blur trong nhiếp ảnh

Một bức ảnh đẹp không phải lúc nào cũng là ảnh tĩnh. Đôi khi những bức ảnh truyền đạt nhiều ý nghĩa nhất lại được chụp bằng kĩ thuật chuyển động. Trong nhiếp ảnh được gọi là motion blur. Cùng tìm hiểu sâu hơn về kĩ thuật này nhé!

Kĩ thuật motion blur trong nhiếp ảnh

1. Motion Blur là gì?

Trong nhiếp ảnh, motion blur (chuyển động mờ) là hiện tượng tạo vệt hoặc làm mờ có chủ đích một đối tượng đang chuyển động trong ảnh. Đó là một kỹ thuật tuyệt vời để chụp chuyển động trong ảnh tĩnh và thường được sử dụng trong cả chụp ảnh thiên nhiên và chụp ảnh thể thao.

Đừng nhầm lẫn chụp chuyển động mờ với rung máy. Bởi rung máy là hiện tượng hình ảnh bị nhòe không chủ ý do người chụp di chuyển trong quá trình tác nghiệp.

2. Các kĩ thuật chụp motion blur

Chụp chuyển động mờ là một kỹ thuật tương đối dễ thành thạo khi bạn đã nắm được kiến ​​thức cơ bản. Các bước sau đây sẽ giúp bạn làm chủ chuyển động mờ trong tác phẩm của mình.

Bạn càng tăng tốc độ cửa trập (từ trái sang phải), bạn sẽ càng nhận được nhiều chuyển động nhòe hơn.

• Giảm tốc độ màn trập của bạn

Tốc độ màn trập là yếu tố quan trọng nhất cần xem xét khi chụp motion blur. Màn trập là tấm màn phía trước cảm biến máy ảnh mở ra để ánh sáng lọt vào khi bạn chụp. Tốc độ cửa trập nhanh sẽ làm đóng băng chuyển động, trong khi tốc độ cửa trập chậm hơn sẽ khiến đối tượng của bạn bị nhòe.

Vậy, tốc độ màn trập nào sẽ làm mờ chuyển động?

Không có câu trả lời hoàn hảo cho câu hỏi này. Tất cả phụ thuộc vào tốc độ của đối tượng mà bạn chụp. Đối tượng của bạn di chuyển càng chậm thì tốc độ cửa trập của bạn càng cần phải chậm hơn.

Bạn có thể sử dụng bảng này như một hướng dẫn sơ bộ.

Hãy nhớ rằng khi bạn giảm tốc độ cửa trập, nhiều ánh sáng sẽ đến cảm biến của máy ảnh hơn. Điều này có thể dẫn đến ảnh bị dư sáng (quá nhiều ánh sáng đã lọt vào cảm biến). Hình ảnh của bạn trông sẽ bị trôi và mất chi tiết. Để tránh vấn đề này, bạn sẽ cần điều chỉnh khẩu độ, ISO hoặc sử dụng các bộ lọc.

Các vũ công biểu diễn trên sân khấu tại Lễ hội Múa đương đại Ramallah ở Pháp. Ảnh của Ahmad Odeh.

• Sử dụng khẩu độ nhỏ hơn

Độ mở khẩu độ có thể điều chỉnh trong ống kính của bạn cho phép ánh sáng vào máy ảnh. Độ mở càng rộng, càng nhiều ánh sáng đến cảm biến của máy ảnh.

Số f-stop càng nhỏ, khẩu độ của bạn càng lớn (từ trái sang phải).

Khẩu độ được đo bằng f-stop. Số f-stop cao (f22) cho biết độ mở rất hẹp, trong khi số f-stop thấp (f2.8) cho biết độ mở rất rộng. Nó có vẻ phản trực quan, nhưng bạn sẽ quen với nó.

Vì vậy, nếu hình ảnh của bạn bị thừa sáng (quá nhiều ánh sáng) do sử dụng tốc độ cửa trập thấp hơn để làm mờ chuyển động. Bạn có thể giảm độ phơi sáng bằng cách tăng số f-stop.

• Sử dụng Chế độ ưu tiên màn trập (Shutter Priority Mode)

Nếu bạn không cảm thấy thoải mái khi chụp ở chế độ thủ công và tự điều chỉnh, hãy sử dụng chế độ ưu tiên màn trập.

Đặt chế độ của máy ảnh thành chế độ ưu tiên màn trập nếu bạn không thấy thoải mái khi ở chế độ thủ công.

Ưu điểm của việc sử dụng chế độ ưu tiên màn trập là bạn có thể kiểm soát tốc độ cửa trập (cài đặt quan trọng nhất). Máy ảnh của bạn sẽ chọn phần còn lại, mang lại cho bạn độ phơi sáng hoàn hảo và tự do hơn khi focus.

• Giảm cài đặt ISO của bạn

ISO thể hiện mức độ nhạy của cảm biến máy ảnh của bạn với ánh sáng. Nó có thể dao động từ ISO 50, lên đến 204800 trong một số kiểu máy ảnh mới hơn. Con số này càng cao, cảm biến của bạn sẽ càng nhạy với ánh sáng.

Để chụp motion blur, bạn nên để ISO ở mức khá thấp, vì tốc độ cửa trập của bạn sẽ thấp. Nếu ISO của bạn quá cao, bạn sẽ nhận được những bức ảnh thừa sáng. Nếu bạn chụp vào ban ngày dưới ánh sáng mặt trời, ISO 100 sẽ là một lựa chọn phù hợp.

• Sử dụng Bộ lọc Mật độ Trung tính (Neutral Density Filter)

Neutral Density Filter (ND Filter) giống như “kính râm” cho ống kính máy ảnh của bạn. Chúng chặn lượng ánh sáng đi vào máy ảnh của bạn và cho phép bạn chụp phơi sáng lâu hơn.

Bộ lọc ND là người bạn không thể thiếu nếu bạn muốn chụp chuyển động mờ với độ phơi sáng lâu trong ngày. Nếu không có bộ lọc ND,  ảnh sau sẽ bị dư sáng ở tốc độ cửa trập chậm như vậy.

Ảnh chụp thác nước qua kính lọc, tốc độ màn trập 13 giây, ở f22, ISO100.

• Ổn định máy ảnh của bạn

Trừ khi bạn đang lia máy, việc ổn định máy ảnh của bạn là điều bắt buộc. Không làm được điều này sẽ dẫn đến rung máy không mong muốn.

Bạn nên sử dụng tripod cho tốc độ cửa trập dưới 1/60. Nguyên tắc chung là sử dụng tripod khi tốc độ cửa trập thấp hơn nghịch đảo của tiêu cự.

Điều đó có nghĩa là nếu độ dài tiêu cự của bạn là 100mm, tốc độ cửa trập của bạn đối với ảnh chụp cầm tay không được nhỏ hơn 1/100. Và nếu độ dài tiêu cự của bạn là 50mm, tốc độ cửa trập tối thiểu cho thiết bị cầm tay không được nhỏ hơn 1/50.

Giữ chặt máy ảnh của bạn trên tripod hoặc đặt máy ảnh trên một bề mặt vững chãi. Sử dụng cài đặt hẹn giờ hoặc kích hoạt chụp từ xa để loại bỏ hoàn toàn nguy cơ rung lắc.

3. Sử dụng Panning để tạo cảm giác chuyển động

Panning là khi bạn di chuyển máy ảnh cùng với mặt phẳng chuyển động của đối tượng khi bạn chụp. Nếu thực hiện đúng, chủ thể của bạn sẽ được lấy nét và hậu cảnh sẽ bị mờ. Đây là một kỹ thuật thực sự hữu ích nếu bạn muốn tạo cảm giác rằng đối tượng của bạn đang di chuyển nhanh.

Tốc độ của người đi xe đạp được nhấn mạnh bởi nền mờ

• Vào đúng vị trí để xoay (pan máy)

Đầu tiên, đối tượng của bạn phải chuyển động (dĩ nhiên). Để có kết quả tốt nhất, hãy định vị sao cho đối tượng của bạn đang di chuyển ở một góc vuông với bạn.

• Chọn Tốc độ màn trập 

Tốc độ màn trập bạn sử dụng phụ thuộc vào tốc độ của đối tượng và mức độ mờ bạn muốn trong ảnh của mình.

Đối tượng của bạn di chuyển càng chậm thì tốc độ cửa trập của bạn càng cần phải chậm hơn. Hãy nhớ rằng tốc độ cửa trập chậm hơn sẽ tạo ra nhiều vệt mờ hơn tốc độ nhanh hơn.

• Chụp Panning Shots ở Chế độ lấy nét tự động liên tục

Bạn nên đặt máy ảnh của mình ở chế độ lấy nét tự động liên tục. Theo dõi đối tượng của bạn dọc theo mặt phẳng chuyển động của nó với tiêu điểm được khóa.

Để làm được điều này, bạn cần xoay máy ảnh từ bên này sang bên kia trong khi phù hợp với tốc độ của đối tượng. Cố gắng giữ máy ảnh của bạn ổn định nhất có thể và tránh mọi chuyển động thẳng đứng.

Khi chủ thể của bạn ở vị trí mong muốn trong khung hình, hãy chụp và theo dõi chuyển động lia máy. Kỹ thuật này sẽ mất một chút thời gian thực hành nhưng kết quả sẽ rất hài lòng khi bạn thành thạo.

4. Cách sử dụng photoshop để thêm motion blur

Ngoài việc chụp bằng máy ảnh, bạn cũng có thể thêm hiệu ứng motion blur vào ảnh bằng Photoshop hoặc phần mềm chỉnh sửa ảnh tương tự.

• Nhập ảnh của bạn vào Photoshop.

• Chọn phần của hình ảnh gốc mà bạn muốn làm mờ bằng Pen Tool.

• Trong thanh menu ở đầu màn hình, điều hướng đến Filter > Blur > Motion Blur

• Chọn góc và khoảng cách làm mờ của bạn trong cửa sổ.

• Chấp nhận các thay đổi để xem chuyển động của bạn bị mờ khi thực hiện.

Cho dù bạn đang chụp động vật hoang dã trên xavan Châu Phi hay những chiếc ô tô chạy ngang qua trong một cuộc đua. Motion blur là một công cụ tuyệt vời cho bất kỳ nhiếp ảnh gia nào. 

5. Những thể loại ảnh nên chụp motion blur

Chuyển động mờ đôi khi phải đặt vào một bối cảnh phù hợp để phát huy hiệu quả tối đa. Mang lại hiệu ứng vượt trội cho bức ảnh.

• Ảnh đường phố 

Nhiếp ảnh đường phố - street style - không còn xa lạ gì với những ai chụp ảnh nghiệp dư lẫn chuyên nghiệp. Đây là một thể loại ảnh không theo bất cứ quy tắc nào. Đầy tính thử nghiệm và đề cao sáng tạo.

Bạn có thể sử dụng motion blur để thêm nét trừu tượng vào ảnh của mình hoặc để làm mờ người đi bộ trên một con phố đông đúc. Giúp nhấn mạnh sự hối hả và nhộn nhịp. 

Nhiếp ảnh gia đã sử dụng tính năng lia máy và tốc độ cửa trập thực sự chậm (1/8) để tạo ra cái nhìn trừu tượng này

• Ảnh thác nước, suối, vùng nước lớn

Nếu bạn muốn ảnh nước chảy có vẻ mờ ảo đó, hãy bắt đầu với tốc độ cửa trập khoảng 1/6. Nếu bạn muốn làm mịn chủ thể nước, bạn sẽ phải đặt tốc độ chậm hơn nhiều. Bạn càng đặt tốc chậm, hiệu quả sẽ càng rõ rệt.

• Ảnh sự kiện thể thao

Panning luôn là kĩ thuật được ưa thích khi chụp ảnh thể thao hay vận động viên. Thường thì đối tượng sẽ được lấy nét và motion blur sẽ đến từ phần nền.

Ảnh Olympian Gracie Gold trượt băng trong
Giải vô địch Trượt băng nghệ thuật Quốc gia Hoa Kỳ năm 2016

• Ảnh vệt đèn của xe cộ (Light Trails)

Tốc độ cửa trập của bạn càng chậm, vệt đèn sẽ càng dài và bạn sẽ có nhiều vệt đèn hơn trong khung hình, tùy thuộc vào giao thông.

Nếu bạn muốn có vô số vệt đèn nhưng bạn thấy cần phơi sáng quá lâu. Bạn có thể chụp hai hoặc ba bức ảnh với độ phơi sáng ngắn hơn và kết hợp chúng sau trong Photoshop.

• Ảnh vệt sao và ảnh thiên văn

Khi trái đất quay trên trục của nó, các ngôi sao như đang di chuyển trên bầu trời. Bạn có thể chụp chuyển động này với tốc độ cửa trập rất chậm.

Các vệt sao sẽ bắt đầu hiện rõ sau khi phơi sáng khoảng 20 giây. Tuy nhiên, đây sẽ không phải là những vệt sáng quá dài. Bạn có thể giảm tốc độ cửa trập của mình xuống một vài phút, mặc dù điều này sẽ tạo ra hình ảnh rất nhiễu.

Cách tốt nhất để có được những vệt sao dài là chụp nhiều bức ảnh, mỗi bức ảnh có độ phơi sáng 20-30 giây và kết hợp chúng sau đó trong Photoshop.

Một ảnh kết hợp từ nhiều ảnh,

mỗi ảnh có tốc độ cửa trập là 20 giây và kết hợp chúng sau đó trong Photoshop.

Tạm kết:

Motion blur là một kĩ thuật độc đáo trong nhiếp ảnh, giúp bạn có được những sản phẩm ấn tượng. Chúc bạn sớm thành thạo kĩ năng chụp này để nâng tầm bản thân trong giới nhiếp ảnh nghệ thuật!